Dört Halife Dönemi

Dört Halife Devri (632 - 661)

* İslam tarihinde sadece Dört Halife Döneminde seçim yapılarak halife seçilmiştir.

Hz. Ebu Bekir Dönemi :

• Yalancı peygamberler ve islama şart koşanları ortadan kaldırdı. (Ridde Seferi)
  
• Hz Muhammed'in Vefatı ile bozulan siyasal birliği yeniden sağladı.
  
• Arabistan dışı ilk fetihler Hz Ebu Bekir zamanında yapılmıştır.
  
• Arabistan dışı ilk fetih Irak'ın Hire kenti olur.
  
• 634 Ecnadeyn Savaşı'nda bizans yenilerek Süriye'nin kapıları müslümanlara açılır.
  
• Hz Ebu Bekir Zamanında Kuran-ı Kerim Kitap haline getirilmiştir.
  

Hz.Ömer Dönemi :

• 636 Yermük Savaşında "Suriye" Bizanstan alınır.
  
• 637 de Kudüs İlk kez bu dönemde fetih edilir.
  
• 634 Köprü savaşını kaybeden Hz. Ömer 636 Kadisye, 637 Celula, 642 Nihavent Savaşları ile İran - Irak'ı alarak Sasani'yi yıkar.
  
• Mısırın vandallardan alınmasıyla İslamiyet K.Afrika Topraklarına sıçrar.
  
• İslam Tarihinde ilk düzenli ordu Hz Ömer zamanında kurulur.
  
• İslam Tarihinde ilk kadılık makamı, Beytül Mal Örgütü kurulur.
  
• İlk Divan kurulur.
  
• İlk askeri ikta sistemi kurulur.
  
• Bu dönemde Hicri Takvim oluşturulur.
  
• Bu dönemde devlet arşivleri oluşturulur.
  

Dört Halife Devri (632 - 661)

Hz Osman Dönemi :

• İlk İslam donanması Şam Valisi Muaviye Tarafından oluşturulur.
  
• İslam tarihinin ilk deniz savaşı Antalya yakınlarında Bizansla yapılır savaşı Müslümanlar kazanır.
  
• Denizlerde ilk islam fetihleri yapılır. (Kıbrıs, Malta, Grit, Rodos)
  
• K.afrika da Tunus Ve Trablusgarp'ın alınması ile İslamiyet Berberiler arasında yayılır.
  
• Horosanın Fethi ile Türkler ve araplar karşı karşıya gelir.
  
• 652 yılında hazarlar karşısında alınan yenilgi sonucu bizans karşısında ilerleyiş durur.
  
• Kuran-ı Kerim'i çogaltmıştır.
  
• Hz Osman dönemi müslümanlar arası ilk karışıklıkların başladığı dönemdir.
  

Hz Ali Dönemi :

656 (Cemel) Deve Vakası :

• Müslümanlar arası ilk savaştır. (Hz Osman'nın öldürülmesi üzerine bu savaş çıkmıştır)
  
• Hz Ali ve Hz Ayşe arasında yapılmıştır.
  
• Hz Ali'nin üstünlüğü ile son bulmuştur.
  

657 Sıffın Savaşı :

• Hz Ali ve Muaviye arasında yapılmıştır. (Halifelik sorunundan dolayı)
  
• Müslümanlar arası II. Savaştır.
  
• Hakem olayı ile sonuçlanır.
  

Hakem Olayı :

• Halifenin
  kim olacağına karar vermek amacıyla yapılan ; ama belirlenen kurallara
  uymayarak muaviyenin halife seçilmesiyle sonuçlanan hakem olayı ile
  şiiler, Hariciler, Emeviler olmak üzerine İslam da İlk kesin ayrılıklar
  başlar. 661 de Hz Ali'nin hariciler tarafından öldürülmesiyle Dört
  Halife devri biter.
  

Not :

• Müslümanlar arası ilk karışıklığın başladığı dönem Hz Osman Dönemidir.
  
• Müslümanlar zamanı ilk kesin ayrılık Hz Ali Dönemi Hakem olayıdır.
  
• Müslümanlar
  arası karşıklığın uzlaşmaz hale gelmesi 10 Muharrem Kerbela olayı Hz.
  Hüseyin'in Şehid edilmesi (Emeviler yezid dönemi)
  

Emeviler :

• İstanbul İslam tarihinde ilk bu dönemde işgal edilmiştir.
  
• Halifelik bu dönemde saltanat haline dönülmüştür.
  

Yezid Dönemi :

• Kuzey
  Afrikanın fethi tamamlanır. 10 Muharrem 680 kerbela olayında Hz Hüseyin
  ile girdiği savaş sonucu Hz Hüseyin ve yanındaki müslümanlar şehit
  edilir. Tarihe bir kara leke olarak geçer.Bu Olayla Hakem olayı ile
  başlayan islamdaki kesin ayrılıkların artık birleşme umudu kalmaz ve
  netlik kazanır.
  

Abdülmelik Bin Mervan :

• Orta Asya'da Buhara, Harezm, Taşkent, Semerkant'ı alır.
  
• İlk arap parası bastırılır.
  
• Arapça resmi dil olarak kabul edilir.
  
• İlk düzenli posta örgütü kurulur.
  
• Fethettikleri bölgelerinin etkisi ile İslam mimarisi Avrupa mimarisi ile boy ölçüşecek düzüye gelir.
  

I. Velid Dönemi:

• Emeviler 711 Kadisk savaşı ile Vizigotlardan İspanya'yı alarak Endülüs adını verirler.
  
• İspanya'nın alınmasıyla islamiyet avrupaya sıçrar.
  
• Emevilerin Avrupadaki ilerleyişi Franklar karşında alınan 732 Puvutya yenilgisiyle son bulur.
  
• 717
  yılında bizans karşısında alınan yenilgi ile gerileyen emeviler etnik
  grupların isyanlar; ayrıca fetihlerin durmasıyla da güçsüzleşir 750 Zap
  Suyu Savaşında Abbasiler Tarafından yıkılır.
  

Abbasiler :

• 750 de Emevileri Büyük Zap suyu savaşında yıkan ebul abbastır.
  
• İspanya da Endülüs Emevi Devletinin Kurulması ile halife sayısı II ye çıkar.
  
• Daha sonra fatimilerin kurulması ile halife sayısı III e çıkar.
  
• Türk
  Arap Savaşlarının Son Bulması : 751 Talas savaşında Türk abbasi
  işbirliği sonucu Çin yenilir. Böylece Hz Osman zamanında başlayan
  aemevilerle artan Türk-Arap savaşları son bulur.
  
• İslam Tarihinde ailk diplomatik ilişki Franklarla kurulmuştur. (Abbasiler - Harun reşit zamanında)
  
• Abbasilerin
  dağılmasının nedeni Dış bölgelere atanan Emir-Ül Ümeraların geniş
  yetkilere sahip olduklarından bağımsızlıklarını ilan etmeleridir.
  

Tavaf-ı Mülk : Siyasi yönden bağımsız dini yönden Abbasi halifesine bağlı olan devletlere denir.

Bu Devletler : Agbeliler, Tulunoğulları, Akşitler, Buheyoğulları, Endülüs Emevi gibi...

Avasım : Güvenlik ve savunma amacıyla Türklerden oluşturulan ve bizans sınırına yerleştirilen birimlerdir.

* Halifenin peygamber soyundan gelmesi gerek tartışmaları sadece abbasi döneminde olmamıştır.

* Abbasilerin yıkılması üzerine peygamber soyundan olduğunu iddia eden
kişiler Memlüklere sığınacaklar ve halifelik Osmanlılara geçene kadar
bu kurumu memlükler muhafaza edecektir.( Halifelik Yavuz Sultan Selim
Zamanında Yükselme Döneninde Osmanlılara geçer.)

• Abbasiler özellikle Helenistik kültür etkisi ile İslamda Rönasans diye nitelendirilecek kadar parlak bir uygarlık yaratırlar.
  
• İslam dünyasına ait olan gelişmeler haçlı seferleriyle avrupaya taşınacaktır.
  
• İlk vezirlik makamı kurulacaktır.
  
• Yönetimde merkezi teşkilat kurulacaktır.
  
• Nizamiye türünde medreseler kurulacaktır.
  
• Hekimlikte Darül Şifa uygulamaları başlayacaktır.